Botontkalking (osteoporose) is een chronische aandoening van het skelet waarbij de botsterkte afneemt en vaak ook de botdichtheid.
Ongeveer 900.000 mensen in Nederland hebben osteoporose. Het komt 2 à 3 maal zo vaak voor bij vrouwen als bij mannen. En als mensen ouder worden, kunnen zij het eerder krijgen. Je komt er vaak pas achter dat je osteoporose hebt, als je een bot breekt. Als je 50+ bent, wordt hier vaak na een botbreuk in het ziekenhuis onderzoek naar gedaan. Je kunt hier echter ook zelf om vragen!
Klachten
Het 1e signaal van osteoporose krijg je vaak bij een gebroken bot. Maar pijn kan eveneens een indicatie voor osteoporose zijn, bijvoorbeeld door:
⦁ een ingezakte ruggenwervel
⦁ een kromme rug door een ingezakte wervels
⦁ darm,- en blaasklachten, omdat organen in de knel komen
⦁ problemen met het evenwicht.
Oorzaken
Het hoeft niet per se te gaan om ouderdom als oorzaak. Soms kan een onderliggende ziekte of medicatie een rol spelen. Behalve leeftijd en geslacht hangt de kans om osteoporose te ontwikkelen ook af van andere zaken, zoals erfelijkheid, lage botmassa, botbreuken in de familie, weinig of geen lichaamsbeweging, een laag lichaamsgewicht, onvoldoende inname van calcium, een tekort aan vitamine D, een verhoogde neiging tot vallen en zelfs alcoholgebruik.
Wat kan de fysiotherapeut voor je betekenen?
Je denkt er niet meteen aan bij deze aandoening, maar de behandeling van osteoporose bestaat uit een uitgekiende combinatie van beweging, voeding en medicijnen. In de fysio- en oefentherapiepraktijk wordt natuurlijk met name gewerkt aan het optimaliseren van je houding, bewegingsgewoonten en valpreventie. Er wordt dan gewerkt aan:
⦁ houding, en bewegingsonderzoek
⦁ veilig bewegen na een fractuur
⦁ optimaliseren van het beweeggedrag bij alle dagelijkse handelingen
⦁ valpreventie training
⦁ oefeningen voor spierversterking, balans en houding
⦁ tegengaan van immobiliteit.
Wat kun je zelf doen?
Beweging is de basis voor iedere behandeling van osteoporose en de basis van behoud van sterke botten. Maar wat moet je dan goed bewegen? Actief je botten belasten is het belangrijkste signaal voor je botten om vooral sterk te blijven. Door tegen de zwaartekracht in je botten te belasten (axiale belasting genoemd), ga je voor het maximale effect. Goede voorbeelden zijn wandelen, hardlopen, traplopen, tennissen, dansen, touwtje springen.
PlusTip!
Werk daarnaast ook aan stevige spieren (krachttraining). Kernstabiliteit (corestability) is een veel gebruikte term hiervoor. Je staat steviger en je balans en evenwicht verbeteren. Zo voorkom je vallen en een volgende fractuur!
PlusTip!
De behandeling van osteoporose wordt door de zorgverzekeraar vergoed onder de aanvullende verzekering voor fysio- en oefentherapie.
(Bron: Hanneke Bak, oefentherapeut Cesar, Het Gezonde huis)